Ginger & spice & all things nice
Van die wonderlijke vondsten. Het vlaggeschip van de Deense koning Hans, de Gribshunden, is archeologisch onderzocht. Heel veel proviand aan boord, maar zeker niet de gebruikelijke scheepskost. Het onderzoek is gepubliceerd in PLOS ONE: conclusie luidt dat de middeleeuwse elite haar luxe van ver haalde.
Even de focus op het eten, want er is natuurlijk veel meer gevonden. Het oorlogsschip Gribshunden (Griffioen) werd gebouwd in 1485. Koning Hans gebruikte het als zijn drijvende regeringsgebouw, van waaruit hij zijn wijd verbreide rijk kon besturen. Dat lees ik in Newsweek in een interview met Brendan Foley van de afdeling Archeologie en Oude Geschiedenis van de Universiteit in Lund, Zweden. Hoe modern het schip ook was, tien jaar na de bouw zonk het na een explosie naar de bodem van de Baltische zee, met de koning aan boord, ten zuiden van wat nu Zweden is. Vermoedelijk is Hans nog aan land geraakt, hij was op weg naar Kalmar om te overleggen met de lokale rebellenleider Sten Sture senior. Enfin, veel lokale machtsgeschiedenis, maar het gaat natuurlijk om het eten. Aangerukt door Hans en zijn entourage om indruk te maken op de opstandelige plaatselijke vorsten. Veertig soorten groente, vruchten, specerijen en medicinale planten werden aangetroffen. De kostbaarste en exotische kruidnagel, saffran, gember, peperkorrels, karwij, dille en mosterd. Ook niet te versmaden amandelen, hazelnoten, frambozen, druiven, bramen, vlaszaad, en komkommer.
Betaalmiddel
Opmerkelijk is de hoeveelheid saffraan, uit rekeningen van koning Hans blijkt dat er het equivalent van een jaarsalaris van een officier aan werd uitgegeven. Er worden in het artikel nogal wat claims over hoe uniek de vondst van o.a. de saffraan is en dat zulks nog nooit eerder in archeologische context is gevonden in Noord Europa. Ik weet dat zo net nog niet, zou ik moeten induiken. Kruidnagel, peper, saffraan, het waren al heel lang welkome geschenken en betaalmiddelen. Lees daarover onder meer : https://www.ancient-origins.net/news-history-archaeology/saffron-money-0016601
Ik schreef erover in Puntneuzen en Kersenpitten over het eten van Jheronimus Bosch - peperkorrels als betaalmiddel - en in een artikel voor het tijdschrift Bouillon wat betreft de kruidnagels.
Hier de link naar het Newsweek verhaal:
Hier het artikel in Smithsonian Magazine:
Smithsonian Magazine/https%3A%2F%2Ftf-cmsv2-smithsonianmag-media.s3.amazonaws.com%2Ffiler_public%2F10%2F62%2F106207e2-1fe4-40a8-93a1-f6edacdedaa2%2F50336026327_f79786972c_k.jpg)
